Zgodnie z ustawą z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. z 2024 r., poz. 928) informujemy, że od dnia 25 grudnia 2024 r. można dokonywać zgłoszeń zewnętrznych do organu publicznego.

I. Naruszeniem prawa jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa, dotyczące:

 

1. korupcji;

2. zamówień publicznych;

3. usług, produktów i rynków finansowych;

4. przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;

5. bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;

6. bezpieczeństwa transportu;

7. ochrony środowiska;

8. ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;

9. bezpieczeństwa żywności i pasz;

10. zdrowia i dobrostanu zwierząt;

11. zdrowia publicznego;

12. ochrony konsumentów;

13. ochrony prywatności i danych osobowych;

14. bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;

15. interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;

16. rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;

17. konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela – występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi powyżej.

 

II. Sygnalistą jest osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą, w tym:

 

1. pracownika; 

2. pracownika tymczasowego; 

3. osobę świadczącą pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej; 

4. przedsiębiorcę; 

5. prokurenta; 

6. akcjonariusza lub wspólnika; 

7. członka organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej; 

8. osobę świadczącą pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy;

9. stażystę; 

10. wolontariusza; 

11. praktykanta; 

12. funkcjonariusza w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2023 r. poz. 1280, 1429 i 1834);

13. żołnierza w rozumieniu art. 2 pkt 39 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. z 2024 r. poz. 248 i 834) 

 

III. Dane kontaktowe umożliwiające dokonania zgłoszenia zewnętrznego

 

1. Zgłoszenie może być dokonane w formie pisemnej:

1) W postaci papierowej na adres do korespondencji: Urząd Miasta Iławy, ul. Niepodległości 13, 14-200 Iława z dopiskiem: Sygnalista – zgłoszenie zewnętrzne;

2) W postaci elektronicznej poprzez dedykowaną skrzynkę mailową: .

2. Zgłoszenie powinno być dokonane na załączonym poniżej formularzu zgłoszenia zewnętrznego.

 

IV. Warunki objęcia sygnalisty ochroną

 

1. Sygnalista podlega ochronie określonej w ustawie od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego. Pod warunkiem, że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i że stanowi informację o naruszeniu prawa.

2. Ochronie, o której mowa w ust. 1 nie podlega sygnalista, który świadomie dokonuje zgłoszenia zewnętrznego wiedząc, że do naruszenia prawa nie doszło.

3. Zgłoszenie zewnętrzne z pominięciem zgłoszenia wewnętrznego nie pozbawia sygnalisty ochrony, o której mowa powyżej.

1) Udział w procesie rozpatrywania zgłoszenia bezstronnych osób, które zostały zobligowane do zachowania poufności, także po ustaniu stosunku pracy lub zakończeniu współpracy;

2) Zapewnienie, że dostęp do danych sygnalisty oraz dokumentacji związanej ze zgłoszeniem będą miały tylko uprawnione osoby;

3) Ochronę  przed działaniami odwetowymi, w tym groźbami przed takimi działaniami, 

4) w związku z dokonanym zgłoszeniem.

4. Na żądanie sygnalisty organ wyda w terminie miesiąca od jego otrzymania, zaświadczenie potwierdzające, że sygnalista podlega ochronie przed działaniami odwetowymi przewidzianej w ustawie z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów.

5. W przypadku podjęcia wobec sygnalisty działań odwetowych, sygnalista ma prawo do odszkodowania (w wysokości nie niższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszane do celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego) lub prawo do zadośćuczynienia.

 

V. Sposób postępowania z otrzymanymi zgłoszeniami oraz informacja zwrotna oraz działania następcze

 

1. Organ publiczny potwierdzi przyjęcie zgłoszenia na podany adres kontaktowy. Informacje zostaną przekazane niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia przyjęcia zgłoszenia, o ile organ nie otrzymał sprzeciwu na wysłanie potwierdzenia. 

2. Informacji o przyjęciu zgłoszenia organ publiczny nie przekaże, jeżeli będzie miał uzasadnione podstawy sądzić, że takie działanie zagroziłoby ochronie poufności tożsamości sygnalisty.

3. Organ publiczny może zwrócić się do sygnalisty, na podany adres do kontaktu, o wyjaśnienia lub dodatkowe informacje, jakie mogą być w posiadaniu sygnalisty – podanie ich jest dobrowolne.

4. Jeżeli wstępna weryfikacja wykaże, że zgłoszenie nie dotyczy naruszenia prawa, organ publiczny poinformuje osobę dokonującą zgłoszenie o odstąpieniu od jego rozpatrywania oraz przyczynie odstąpienia. Organ publiczny może w takim przypadku przekazać informację o trybie przewidzianym  w przepisach odrębnych do rozpoznania zgłoszenia.

5. Organ publiczny poinformuje sygnalistę o przekazaniu zgłoszenia do innego organu publicznego, jeżeli wstępna weryfikacja wykaże, że zgłoszenie dotyczy naruszeń prawa w dziedzinie nienależącej do zakresu działania organu.

6. Organ publiczny przekaże sygnaliście informację zwrotną w terminie nieprzekraczającym 3 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia, a w uzasadnionych przypadkach w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia. Informacja ta będzie zawierać informacje na temat planowanych lub podjętych działań następczych.

7. Organ publiczny poinformuje sygnalistę, jeżeli odstąpi od podjęcia działań następczych, podając uzasadnienie odstąpienia.

8. Organ publiczny poinformuje również sygnalistę o ostatecznym wyniku działań następczych realizowanych na skutek zgłoszenia. 

9. W ramach postępowania organ publiczny może zbierać dodatkowe informacje, w tym zwrócić się do sygnalisty o udzielenie dodatkowych wyjaśnień.

10. Jeżeli zgłoszenie zostanie uznane za zasadne i dotyczy naruszenia prawa w dziedzinie należącej do zakresu działania organu, organ podejmie dalsze kroki w celu zbadania sprawy i naprawienia naruszenia prawa.

11. W uzasadnionych przypadkach, w celu przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego organ może przekazać zgłoszenie:

1) Jednostkom organizacyjnym podległym lub nadzorowanym;

2) Innej jednostce organizacyjnej, której powierzono zadania w drodze porozumienia. 

12. W przypadku, gdy zgłoszenie dotyczy naruszeń prawa w dziedzinie nienależącej do zakresu działania organu, organ przekaże je niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia dokonania zgłoszenia, a w uzasadnionych przypadkach – nie później niż w terminie 30 dni, do organu publicznego właściwego do podjęcia działań następczych.

13. Organ publiczny może nie podjąć działań następczych w przypadku, gdy w zgłoszeniu dotyczącym sprawy będącej już przedmiotem wcześniejszego zgłoszenia lub zgłoszenia od innego sygnalisty, nie zawarto istotnych nowych informacji na temat naruszenia prawa w porównaniu z wcześniejszym zgłoszeniem tego naruszenia. Organ poinformuje osobę dokonującą zgłoszenia o takim odstąpieniu. W razie kolejnego zgłoszenia – organ pozostawi je bez rozpoznania  oraz informacji zwrotnej.

14. Organ publiczny – jeżeli przewidują to przepisy odrębne, bez zbędnej zwłoki przekazuje właściwym instytucjom, organom lub jednostkom organizacyjnym Unii Europejskiej informacje zwrotne zawarte w zgłoszeniu  w celu prowadzenia działań następczych w trybie stosowanym przez te instytucje, organy lub jednostki.

15. Zgłoszenie odnotowywane są w rejestrze zgłoszeń zewnętrznych. Dostęp do rejestru mają jedynie upoważnione osoby. 

 

VI. Warunki, na jakich sygnalista jest chroniony przed ponoszeniem odpowiedzialności za naruszenie poufności

 

1. Dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności dyscyplinarnej lub odpowiedzialności za szkodę z tytułu naruszenia praw innych osób lub obowiązków określonych w przepisach prawa, w szczególności w przedmiocie zniesławienia, naruszenia dóbr osobistych, praw autorskich, ochrony danych osobowych oraz obowiązku zachowania tajemnicy, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa z uwzględnieniem art. 5 ustawy, pod warunkiem, że sygnalista miał uzasadnione podstawy sądzić, że zgłoszenie lub ujawnienie publiczne jest niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa zgodnie z ustawą.

2. W przypadku wszczęcia postępowania prawnego dotyczącego odpowiedzialności, o której mowa powyżej, sygnalista może wystąpić o umorzenie takiego postępowania.

3. Uzyskanie informacji będących przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego lub dostęp do takich informacji nie mogą stanowić podstawy odpowiedzialności, pod warunkiem, że takie uzyskanie lub taki dostęp nie stanowią czynu zabronionego.

 

VII. Zachęca się do korzystania z procedury zgłoszeń wewnętrznych podmiotu prawnego w przypadku, gdy naruszeniu prawa można skutecznie zaradzić w ramach struktury organizacyjnej podmiotu prawnego, a sygnalista uważa, że nie zachodzi ryzyko działań odwetowych.

 

VIII. Dane kontaktowe Rzecznika Praw Obywatelskich:

• Adres: Al. Solidarności 77, 00-090 Warszawa

• Tel. Centrali: (22) 55 17 700, tel. Na infolinię: 800 676 676 lub (22) 551 77 91

• Fax: (22) 827 64 53

• E-mail: